افت تحصیلی و روشهای ایجادانگیزه درسی دردانش آموزان(1)

سلام دراین تحقیق سعی دارم درموردعلل افت تحصیلی دانش آموزان راموردبررسی کرده

وراه حلهایی نیز به شماپیشنهاد میکنیم انشاالله بتوانم دراین راه قدمی برداشته باشم.

                                       ماهنامه اندیشه پویا             

وقتی صحبت از افت‌ تحصیلی می‌شود‌، منظور تکرار پایه تحصیلی د‌ر یک د‌وره و ترک تحصیل پیش از پایان د‌وره است.
 

به عبارت د‌یگر افت‌ تحصیلی شامل جنبه‌های مختلف شکست تحصیلی، چون غیبت

 مطلق از مد‌رسه، ترک تحصیل قبل از موعد‌ مقرر، تکرار پایه تحصیلی، نسبت میان سنوات تحصیلی د‌انش‌آموز

و سال‌های مقرر آموزش و کاهش کیفیت تحصیلات می‌شود‌.

 منظور از افت‌ تحصیلی کاهش عملکرد‌ تحصیلی و د‌رسی د‌انش‌آموز از سطح رضایت‌بخش به سطح نامطلوب است.

افت‌ تحصیلی یعنی اینکه د‌انش‌آموز د‌ر هنگام تحصیل بعد‌ از یک د‌وره موفقیت تحصیلی یا متوسط، به‌

تد‌ریج ظرفیت یاد‌گیری او کاهش یافته و یا تکرار پایه تحصیلی د‌اشته باشد‌.

 به‌طورکلی نمرات او نسبت به ماه قبل یا سال‌های قبل سیر نزولی محسوس از خود‌ نشان می‌د‌هد‌.

افت‌ تحصیلی به‌عنوان شاخص اتلاف آموزشی، از نظر مفهوم عام به هرگونه ضعف د‌ر سواد‌آموزی و

یا وجود‌ بیسواد‌ی گفته می‌شود‌.

اما از نظر مفهوم خاص عبارت از محقق نشد‌ن انتظارات آموزشی و شکست د‌ر اهد‌اف آموزشی است

ونا  بسامانی د‌ر فرآیند‌ یاد‌د‌هی یاد‌گیری را د‌ر برمی‌گیرد‌ ناکامی‌های تحصیلی به شکل گریز از مد‌رسه،

تجد‌ید‌ی، مرد‌ود‌ی و ترک تحصیلی به منصه‌ ظهور می‌رسد‌.

                                                                مقدمه:

آموزش و پرورش، زیر بنای توسعه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هر جامعه است. 

                                                  

بررسی عوامل مؤثربر پیشرفت وترقی جوامع پیشرفته نشان می‌دهد که همهٔ این کشورها، آموزش

و پرورش توانمند  کارآمدی داشته اندهمچنین در هر نظام آموزشی، عوامل بسیاری با یکدیگر

عمل می‌کنند تا یادگیری و پیشرفت تحصیلی برای دانش‌آموزان حاصل گردد.

 هرقسمت از این نظام باید به گونه‌ای آماده شود که دسترسی به بازده مطلوب و اهداف مورد نظر

میسر شود، زیرا اگرجزئی از نظام ازکار باز ایستد، کارآیی اجزای دیگرنظام کاهش یافته و صدمه خواهد دید.

با در نظر گرفتن و تجزیه و تحلیل درون‌ دادهایی از قبیل متغیرهای فیزیکی، می‌توان با آگاهی بیشتری

                          اقدام به برنامه‌ریزی نمود.

البته علاوه بر عوامل فیزیکی، متغیرهای زیاد دیگری نیز وجود دارند که فرآیند یادگیری و پیشرفت تحصیلی

را تحت تأثیر قرار می‌دهند که با انجام پژوهش می‌‌توان میزان تأثیر آنها را تشخیص داد.

 وقتی که نظامهای آموزشی اطلاعات لازم را در چنین زمینه‌‌های اساسی در اختیار نداشته باشند،

نمی توان عملکرد صحیح را در عرصه‌های مختلف آموزشی و پرورشی انتظار داشت.

افت تحصیلی یکی از موضوعاتی است که شاید همه دانش آموزان در طول سالهای تحصیل خود

                با آن دست و پنجه نرم کرده باشند

گاهی اوقات افت تحصیلی از عوامل درونی نشات می گیرد و گاهی نیز عوامل محیطی دارد. اقتصاد

بیمار ، تدریس بد ، وابستگی به کمکهای آموزشی خارج از مدرسه ، بیماری ، سرخوردگی های

اجتماعی و خانوادگی و... از جمله عواملی هستند که هر کدام در افت تحصیلی دانش آموزان

  نقش بسزایی دارند

          چه کسی دچار افت تحصیلی می شود؟

اصطلاح افت تحصیلی در مورد کودک و نوجوانی به کار می رود که به تدریج ظرفیت یادگیری او کاهش یافته است

و در آزمون های کلاسی و امتحانات پایانی موفق نمی شوندافت تحصیلی در بعضی از دانش آموزان به

حدی می رسد که تحصیلات خود رانیمه کاره رها می کنندویادچارمردودی وتکرار پایه ی تحصیلی می شوند

 نارضایتی و نگرانی دانش آموز و خانواده ی او ، تشویش و اضطراب را دامن می زند

 و همین امر به مرور دانش آموز را دچار کاهش کیفیت تحصیلی می کند

                       عوامل موثر در افت تحصیلی:

          1-محتوای آموزشی:

در کشور ما محتوای کتب درسی توسط دفاتر تحقیق و تالیف کتب درسی به وسیله اساتید متخصص تدوین می شود.

 سطح ارتباط مولفین کتاب با عوامل درگیر با محتوای کتب معلم و شاگرد ضعیف بوده و نسبت به نیاز دانش آموز

و تقاضای معلم بی اطلاع هستند یا حداقل شناخت از نزدیک وجود ندارد.

 لذا متخصصان به پشتوانه رشته تحصیلی خود به تعیین محتوای درسی پرداخته اند.

 موضوع های درسی مدون به عنوان منبع اصلی اطلاعاتی در برنامه آموزشی ایجاب می کند

که یک سازماندهی منطقی و از پیش تعیین شده داشته باشیم.

 حتی گام های تدریس باید از پیش تعیین شده باشد تا مجموعه آموزشی بتواند به نحوی موثر

و کارآمد به انتقال دانش بپردازد

. با توجه به حجم کتب و نامتناسب بودن با درک و فهم دانش آموز و حتی زمان و مکان آموزشی

با چالش های جدی روبه رو هستیم

. با این شیوه جریان یادگیری به یک جریان مکانیکی مبدل شده

. نقاط ضعف این شیوه طرح محتوای کتب درسی عبارتند از:

 1-معلومات تکه تکه شده و مجزا از یکدیگر در قالب دروس مجزا ارائه می شود لذا سریع فراموش می شود

و از کاربرد علوم آموخته شده کاسته خواهد شد.

برنامه درسی با موضوع محور ارتباطی با دنیای واقعی دانش آموز ندارد و مسائل و مشکلات و امور زندگی

دانش آموز به طور پیوسته در برنامه درسی او گنجانده نشده است

-2. به توانمندی ها، علایق و نیازها و تجربه های گذشته دانش آموزان توجه کافی مبذول نمی شود.

لذا انگیزه های لازم برای یادگیری از آنها را سلب می کند

 -4. محتوای کتب باید با زندگی طبیعی بیگانه نباشد

-5.  درک دانش آموز از محتوا نباید تحت الشعاع کمیت آموزش قرار گیرد

6.  -مهارت های شناختی مورد توجه قرار گیرد

باتوجه به گسترش دانش بشری و پیداشدن قلمروهای جدید در علم و کثرت موضوع های درسی

هماهنگی با طول زمان

-.7کلاس، تعداد شاگردان و فضای آموزش سنخیت باهم ندارد

از طرفی می دانیم:

1.  -همه معلمین توان طراحی درسی را ندارند

2-همه متخصصین هم آشنایی با تدوین برنامه درسی را ندارند.

برنامه درسی های روییدنی که از تعامل بین معلم و شاگرد به وجود می آید به هدف های اجتماعی

تعلیم و تربیت و میراث فرهنگی نمی تواند توجه کافی مبذول کند

              4.-به هدف های مشترک و عام دست نمی یابیم لذا نیاز داریم:

-2.  مولفین در محل اجرای محتوای درس قرار بگیرند

-3.  به نقد و بررسی محتوا پرداخته شود

-4.  نظرات معلمین، نیازهای دانش آموزان و جامعه و تجزیه و تحلیل بررسی ها را یکپارچه کنند

تصمیم گیری های آگاهانه مبتنی بر روش های روشن بینانه متکی بر اهداف کلی باشد و توان اجرای اهداف

رفتاری را نیز داشته باشد.

 5-محتوای دروس با تغییرات علوم، جوامع، علایق و نیازهای یادگیرنده و جامعه متغیر باشد.

فرستاده شده از: عبدالعلی فتاحی